Η βιταμίνη Κ αποτελεί μία λιποδιαλυτή βιταμίνη, η οποία ανακαλύφθηκε από το Δανό επιστήμονα HenrikDam. Βρίσκεται κυρίως σε τροφές ως φυλλοκινόνη, γνωστή και ως φυτοναδιόνη ( βιταμίνη Κ1) και μενακινόνη (βιταμίνη Κ2). Η βιταμίνη Κ1 (φυτοναδιόνη) βρίσκεται σε πράσινα φυλλώδη λαχανικά, ενώ η βιταμίνη Κ2 (μενακινόνη) προϋποθέτει τη ζύμωση της Κ1, η οποία πραγματοποιείται σε ένα υγιές γαστρεντερικό σωλήνα από την μικροχλωρίδα ή σε τροφές που έχουν υποστεί ζύμωση. Το γνωστό ιαπωνικό πιάτο natto που παρασκευάζεται από φασόλια σόγιας, τα οποία έχουν υποστεί ζύμωση, αποτελεί πλούσια πηγή βιταμίνης Κ2.

       Η βιταμίνη Κ ανακαλύφθηκε σχετικά πρόσφατα και ο αρχικός μηχανισμός δράσης της ήταν η πήξη του αίματος. Ωστόσο, διαδραματίζει σημαντικό ρόλο και σε πολλές άλλες φυσιολογικές διεργασίες, όπως η καρβοξυλίωση των πρωτεϊνών δέσμευσης ασβεστίου. Η βιταμίνη Κ συμβάλλει στη μετατροπή των πρωτεϊνών ( οστεοκαλσίνη και πρωτεΐνη GLA μήτρας) ώστε να διευκολυνθεί η δέσμευση του ασβεστίου και να απορροφηθεί από τα οστά. Μέσω της συγκεκριμένης διεργασίας καταπολεμάται επίσης η αρτηριακή δυσκαμψία, καθώς το ασβέστιο οδηγείται στα οστά και όχι στο κυκλοφορικό. Στο μεταξύ, επιδημιολογικές μελέτες και δοκιμές εστιάζουν στο ρόλο της βιταμίνης Κ στην υγεία του καρδιαγγειακού συστήματος.

       Η ανεπάρκεια βιταμίνης Κ σχετίζεται με αδυναμία της πήξης του αίματος και επομένως αιμορραγίες και μώλωπες. Συνηθέστερα παρατηρείται σε νεογέννητα, των οποίων τα αποθέματα βιταμίνης Κ στο ήπαρ είναι εξαιρετικά χαμηλά. Σε αυτές τις περιπτώσεις χορηγείται συνήθως ενδομυϊκά βιταμίνη Κ1. Παράλληλα, αυξημένο κίνδυνο ανεπάρκειας βιταμίνης Κ παρουσιάζουν και όσοι λαμβάνουν αντιβιοτικά για μακρύ χρονικό διάστημα, χρησιμοποιούν συμπληρώματα δέσμευσης λίπους, καταναλώνουν μεγάλες ποσότητες αλκοόλ, ταλαιπωρούνται από διαρκείς ιώσεις και βακτηριακές μολύνσεις, πάσχουν από παγκρεατική ανεπάρκεια, ή έχουν υποβληθεί σε εγχείρηση bypass. Τα επίπεδα βιταμίνης Κ εκτιμώνται μέσω εξετάσεων πήξης του αίματος.

         Η βιταμίνη Κ2 γράφεται και ως ΜΚ – (αριθμός), όπου Μ εννοείται η μενακινόνη και όπου Κ εννοείται η βιταμίνη Κ, και εντός παρενθέσεως ο αριθμός των πλευρικών αλυσίδων της μοριακής δομής. Η πιο γνωστή έρευνα που έχει εκδοθεί αφορά τη ΜΚ-4 και τη ΜΚ-7, ωστόσο ο αριθμός των πλευρικών αλυσίδων μπορεί να διαφέρει. Επιπροσθέτως, Η βιταμίνη Κ δύναται να μετατραπεί σε ΜΚ-4 από το μικροβίωμα.

Κλινική χρήση

    Η βιταμίνη Κ αποτελεί ανακάλυψη του 20^ου αιώνα και για αυτόν το λόγο έχουν εκδοθεί λιγότερες κλινικές δοκιμές σε ανθρώπους από ότι για άλλες λιποδιαλυτές βιταμίνες. Σύμφωνα με τα στοιχεία που διαθέτουμε, κυρίαρχος είναι ο ρόλος της στην πήξη του αίματος, στην υγεία του καρδιαγγειακού συστήματος και τη μεταφορά του ασβεστίου στα οστά. Πρόσφατες έρευνες ωστόσο κάνουν λόγο και για τη συμβολή της βιταμίνης στην ευαισθησία του οργανισμού στην ινσουλίνη και την αντιμετώπιση των συμπτωμάτων δερματικής ερυθρότητας.

•  Πήξη του αίματος: Η καρβοξυλίωση των γλουταμικών οξέων, που εξαρτάται από την βιταμίνη Κ, παράγει πρωτεΐνες που κυκλοφορούν στο πλάσμα του αίματος. Σε περίπτωση τραυματισμού, δίνεται σήμα για την έναρξη της διαδικασίας πήξης του αίματος κατά την οποία οι παραπάνω πρωτεΐνες ενώνονται με ίνες κολλαγόνου και πρωτεΐνες ιστού για να παράξουν θρόμβο. Έτσι αποτρέπεται η αιμορραγία και επουλώνεται το τραύμα.

•  Υγεία του καρδιαγγειακού συστήματος: Θεωρείται ότι η αγγειακή ανεπάρκεια βιταμίνης Κ συμβάλλει στην αυξημένη εναπόθεση ασβεστίου, στην ασβεστοποίηση των στεφανιαίων αρτηριών (δυσκαμψία) και τελικά σε καρδιαγγειακά νοσήματα. Σύμφωνα με ολοένα και περισσότερες έρευνες, η υγεία του καρδιαγγειακού συστήματος, των οστών και των αρτηριών εξαρτώνται από την αυξημένη διατροφική πρόσληψη βιταμίνης Κ2 σε ποσοστά μεγαλύτερα από αυτά που χρειάζονται για την πήξη του αίματος.

           Κατά τη διάρκεια δυο κλινικών μελετών, εξετάστηκε η σχέση της διατροφικής πρόσληψης βιταμίνης Κ2 και του κινδύνου εμφάνισης στεφανιαίας νόσου (CHD). Και οι δύο μελέτες απέδειξαν την αντιστρόφως ανάλογη σχέση των δύο παραγόντων. Όσο μεγαλύτερη η πρόσληψη βιταμίνης Κ2, τόσο μικρότερος ο κίνδυνος εμφάνισης στεφανιαίας νόσου.

• Ασβεστοποίηση των οστών: Η οστεοκαλσίνη είναι μία πρωτεΐνη, η οποία συμβάλλει στην απορρόφηση του ασβεστίου από τα οστά. Παράγεται από τους οστεοβλάστες κατά τον σχηματισμό της μήτρας των οστών και είναι μια από τις άφθονες μη κολλαγονούχες πρωτεΐνες των οστών. Η παραγωγή της οστεοκαλσίνης ρυθμίζεται από 1,25 διυδροξυχοληκαλσιφερόλη (η ενεργή μορφή βιταμίνης D), και η δράση της στην ασβεστοποίηση των οστών ρυθμίζεται από την καρβοξυλίωσή της. Πολλές μελέτες έχουν αποδείξει ότι όσοι παρουσιάζουν χαμηλά επίπεδα βιταμίνης Κ διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης οστεοπόρωσης και καταγμάτων. Σύμφωνα με πειράματα invitro, η βιταμίνη Κ2 παρουσιάζει και έναν επιπλέον μηχανισμό βελτίωσης της μεταλλοποίησης των οστών και επομένως καθυστέρησης της διαδικασίας επαναρρόφησης των οστών. Αυτό υποστηρίχθηκε και κατά τη διάρκεια της μελέτης FraminghamOffspring, που απέδειξε ότι τα επίπεδα βιταμίνης Κ είναι αντιστρόφως ανάλογα με αυτά της προτεγερίνης, μιας γλυκοπρωτείνης που αναστέλλει την οστεοκλαστογένεση.

• Ευαισθησία στην ινσουλίνη: Η βιταμίνη Κ λειτουργεί ως συμπαράγοντας για το ένζυμο γ-γλουταμινική καρβοξυλάση, που είναι απαραίτητο για την καρβοξυλίωση των εξαρτώμενων πρωτεϊνών της βιταμίνης Κ. Η οστεοκαλσίνη αποτελεί μια πρωτεΐνη εξαρτώμενη από τη βιταμίνη Κ που ενισχύει την ευαισθησία του οργανισμού στην ινσουλίνη και το μεταβολισμό της γλυκόζης.

Ασφάλεια: Τόσο η βιταμίνη Κ1 όσο και η βιταμίνη Κ2 είναι ασφαλείς για χρήση ως διατροφικό συμπλήρωμα, καθώς δεν έχει διαπιστωθεί τοξικότητα. Ωστόσο, η βιταμίνη Κ3 (συνθετική βιταμίνη Κ ) είναι εξαιρετικά τοξική και έχει συνδεθεί με ασθένειες του ήπατος και ίκτερο.

     Δοσολογία 45 mg ΜΚ-4 ημερησίως έχει χρησιμοποιηθεί με ασφάλεια σε έρευνες. Πρόκειται για δόση μεγαλύτερη κατά 450 φορές από την προτεινόμενη διατροφική πρόσληψη. Παρόλο που τόσο υψηλές δόσεις δεν συνιστώνται για το γενικό πληθυσμό, τα δεδομένα δείχνουν ότι η βιταμίνη Κ είναι ασφαλής σε υψηλές δοσολογίες.

Αντενδείξεις: Δεν συνιστάται η πρόσληψη σε όσους ακολουθούν αγωγή με αντί-πηκτικά, διουρητικά ή πηκτικά φαρμακευτικά σκευάσματα.

Κύηση και γαλουχία: Μόνο υπό την καθοδήγηση και παρακολούθηση του θεραπευτή σας.

Αλληλεπιδράσεις: Η βιταμίνη Κ δεν πρέπει να λαμβάνεται παράλληλα με αντί-πηκτικά φαρμακευτικά σκευάσματα.

Σχετικά προϊόντα: Συνένζυμο Q10 με MCT, Μαγνήσιο, CardioMulti.