Το άλφα λιποϊκό οξύ (επίσης γνωστό και ως λιποϊκό οξύ και ως θειοκτικό οξύ) είναι μία θειούχα αντιοξειδωτική ουσία που μοιάζει με τις βιταμίνες. Παράγεται φυσικά από τον οργανισμό και βρίσκεται επίσης σε τροφές όπως το συκώτι, η μαγιά και οι πατάτες.

Το άλφα λιποϊκό οξύ έχει διπλό ρόλο στην ανθρώπινη υγεία, καθώς αποτελεί μία ισχυρή αντιοξειδωτική ουσία και ένα συστατικό κλειδί για την παραγωγή ενέργειας στα κύτταρα. Ως αντιοξειδωτικό, το λιποϊκό οξύ είναι μοναδικό, αφού είναι ουσία λιποδιαλυτή και υδατοδιαλυτή και επομένως μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε ολόκληρο το σώμα. Παράλληλα, ενισχύει και επεκτείνει τη δράση και την αποτελεσματικότητα των άλλων αντιοξειδωτικών ουσιών, που χρησιμοποιούνται για την προστασία του οργανισμού ενάντια στην καταστρεπτική δράση των ελευθέρων ριζών.

Στον τομέα του μεταβολισμού, το άλφα λιποϊκό οξύ αποτελεί ένα θεμελιώδες συνένζυμο για δύο ζωτικής σημασίας αντιδράσεις του οργανισμού, που οδηγούν στην παραγωγή της κυτταρικής ενέργειας (ΑΤΡ).

Μέθοδος Δράσης

Το άλφα λιποϊκό οξύ συμμετέχει στη μεταβολική διαδικασία μετατροπής των υδατανθράκων σε ενέργεια. Όταν η ζάχαρη μεταβολίζεται, κατά την παραγωγή ενέργειας, μετατρέπεται σε πυρουβικό οξύ, το οποίο διασπάται από ένα σύμπλεγμα ενζύμων που περιέχει λιποϊκό οξύ, νιασίνη και θειαμίνη. Καθώς το σώμα παράγει μόνο την ποσότητα λιποϊκού οξέος, ώστε να αποτρέπεται η εμφάνιση ασθενειών από την ανεπάρκειά του, η πρόσληψη συμπληρωμάτων είναι πιθανό να βελτιώσει τη διαδικασία ενεργειακού μεταβολισμού, ιδιαίτερα σε άτομα με μεταβολικό ρυθμό πολύ χαμηλότερο από τα φυσιολογικά επίπεδα.

Καθώς το άλφα λιποϊκό οξύ αποτελεί λιποδιαλυτή και υδατοδιαλυτή αντιοξειδωτική ουσία, είναι εξαιρετικά αποτελεσματικό απέναντι σε σαφώς μεγαλύτερο φάσμα ελευθέρων ριζών από ό,τι η βιταμίνη C (υδατοδιαλυτή) και η βιταμίνη Ε (λιποδιαλυτή). Λόγω του μοναδικού του μεγέθους και της χημικής του δομής, το λιποϊκό οξύ έχει πρόσβαση σε ολόκληρο σχεδόν το σώμα, σε αντίθεση με τα άλλα αντιοξειδωτικά, τα οποία παρέχουν προστασία σε συγκεκριμένα μέρη του σώματος. Μάλιστα, στο εσωτερικό των κυττάρων, το λιποϊκό οξύ διασπάται σε διυδρολιποϊκό οξύ, το οποίο είναι ακόμα πιο ισχυρό στην εξουδετέρωση των ελευθέρων ριζών.

Η πρόσληψη συμπληρωμάτων λιποϊκού οξέως αποτρέπει την εμφάνιση σκορβούτου (έλλειψη βιταμίνης C).

Χρησιμοποιείται επίσης σε περιπτώσεις κίρρωσης του ήπατος, καταρράκτη, τοξίνωσης από βαρέα μέταλλα και ενίσχυση της αποτοξινωτικής διαδικασίας του οργανισμού. Για την αντιοξείδωση του οργανισμού γενικότερα η προτεινόμενη δοσολογία ανέρχεται στα 20- 50 mg ημερησίως. Παρόλο που η επίδραση της ανεπάρκειας λιποϊκού οξέος στον ανθρώπινο οργανισμό δεν έχει καταγραφεί, στα ζώα η έλλειψή του προκαλεί περιορισμό της μυϊκής μάζας, ατροφία εγκεφάλου και αυξημένη συσσώρευση γαλακτικού οξέος.

Ρύθμιση σακχάρου - Το άλφα λιποϊκό οξύ χρησιμοποιείται στην Ευρώπη πάνω από τρεις δεκαετίες για την αντιμετώπιση της νευροπάθειας, του αυξημένου σακχάρου του αίματος, και την πρόληψη από αμφιβληστροειδοπάθεια και καρδιοπάθειες. Μάλιστα, στην Γερμανία αποτελεί εγκεκριμένο φάρμακο για την αντιμετώπιση της νευροπάθειας.

Το άλφα λιποϊκό οξύ εξισορροπεί τα επίπεδα του σακχάρου στο αίμα και περιορίζει τις δευτεροπαθείς νόσους, που αυτό προκαλεί στον οργανισμό, όπως η αμφιβληστροειδοπάθεια, ο καταρράκτης, οι βλάβες στα νεύρα και την καρδιά και τα αυξανόμενα επίπεδα ενέργειας. Συμβάλλει στη ρύθμιση του σακχάρου, μετατρέποντας τα σάκχαρα σε ενέργεια.

Εν συντομία, η επίδραση του άλφα λιποϊκού οξέος στη ρύθμιση του σακχάρου οφείλεται στις ισχυρές του αντιοξειδωτικές ιδιότητες, στην ενίσχυση του μεταβολισμού των σακχάρων, στον περιορισμό της διαδικασίας της γλυκοζυλίωσης, στη βελτίωση της ροής του αίματος στα περιφερικά νεύρα και την αναγέννηση των νευρικών ινών.

Ενίσχυση του ανοσοποιητικού συστήματος - η γλουταθειόνη αποτελεί ένα από τα ισχυρότερα αντιοξειδωτικά των κυττάρων. Το άλφα λιποϊκό οξύ, που είναι επίσης ένα σημαντικό αντιοξειδωτικό, συμβάλλει στην παραγωγή της γλουταθειόνης. Ένα ισχυρό αμυντικό σύστημα αντιοξείδωσης μπορεί να αποτρέψει την οξειδωτική, καταστρεπτική δράση και να χτίσει ένα υγιές και δυνατό ανοσοποιητικό.

Το άλφα λιποϊκό οξύ δρα ευεργετικά και σε ασθενείς από περιφερική νευροπάθεια, η οποία συχνά αποτελεί μια καταστρεπτική παρενέργεια των χημειοθεραπειών. Λόγω της ισχυρής αντιοξειδωτικής του δράσης, το άλφα λιποϊκό οξύ προστατεύει τα κύτταρα. Επίσης, αναστέλλει τη δράση του πυρηνικού παράγοντα kappaB και αποτρέπει τον σχηματισμό των ογκογονιδίων, τα οποία συμβάλλουν στην εκφύλιση των κυττάρων. Όταν τα εν λόγω γονίδια μετατραπούν από πυρηνικούς παράγοντες KappaB (NFkappaB) ή από καρκινογόνα δημιουργούν κακοήθειες. Το λιποϊκό οξύ εισέρχεται στο κυτοσόλιο των κυττάρων και τα προστατεύει από τη δράση του πυρηνικού παράγοντα, των ελευθέρων ριζών, της ραδιενεργούς ακτινοβολίας και της ηλιακής ακτινοβολίας.

Άλλες ευεργετικές επιδράσεις

Το άλφα λιποϊκό οξύ ασκεί ευεργετική δράση και σε άλλες περιπτώσεις, όπως η κίρρωση του ήπατος, η ηπατίτιδα, τα καρδιαγγειακά, ο καταρράκτης, η τοξίνωση από βαρέα μέταλλα και η αποτοξίνωση του οργανισμού. Κατά τη διαδικασία της αποτοξίνωσης απομακρύνει τα βαρέα και τοξικά μέταλλα από το σώμα.

Το άλφα λιποϊκό οξύ προστατεύει το νευρικό σύστημα και συμβάλλει στην αναγέννηση των νεύρων. Επίσης μελετάται η δράση του στην αντιμετώπιση των νόσων   Πάρκινσον (Parkinson’s) και Αλτσχάιμερ (Alzheimer’s).

Έχει αποδειχθεί ότι το άλφα λιποϊκό οξύ βελτιώνει την αντίδραση των αντισωμάτων σε ανοσοκατεσταλμένα ζώα. (Quillin 1998).

Πιθανή εφαρμογή

Ρύθμιση του σακχάρου, κίρρωση του ήπατος, καρδιαγγειακά, καταρράκτης, νευροπάθεια, ενίσχυση του ανοσοποιητικού, αμφιβληστροειδοπάθεια, υγεία του δέρματος και ενίσχυση της μνήμης.